مثنوی

 واژه ی مثنوی از کلمه ی "مثنی" به معنی دوتائی گرفته شده است. زیرا در هر بیت دو قافیه آمده است که با قافیه بیت بعد فرق می کند. مثنوی را می توان به شکل زیر تصویر کرد :

..............+           ..............+ 

..............*           ..............* 

..............#           ..............#              

..............×           ..............×            

*از آنجا که مثنوی به لحاظ قافیه محدودیت ندارد بیشتر برای موضوعات طولانی به کار می رود.*

*خصوصیات مثنوی باعث شده است که داستان ها اغلب در قالب مثنوی سروده شوند. علاوه بر داستان سرایی، برای هر موضوعی که طولانی باشد هم از مثنوی استفاده می شود.* 

*مثلاً در ادبیات آموزشی مثل آموزه های صوفیان هم از قالب مثنوی بهره می برده اند.*

*سرودن مثنوی از قرن سوم و چهارم هجری آغاز شده است که از بهترین مثنوی می توان به شاهنامه اشاره کرد.*   

نمونه ای از مثنوی از بوستان سعدی 

حکایت 

یکی گربه در خانه زال بود                 که برگشته ایام و بد حال بود 
روان شد به مهمان سرای امیر          غلامان سلطان زدند شر به تیر 
چکان خونش از استخوان می دوید      همی گفت و از هول جان می دوید 
اگر جستم از دست این تیر زن           من و موش و ویرانه پیر زن